Skip links

Leeftijdsgebonden Maculadegeneratie

Bijgewerkt op

27. jul 2023

Definitie

De macula is de plek op het netvlies waarmee het scherpst wordt gezien, omdat daar de grootste dichtheid aan gevoelscellen aanwezig is. Met het toenemen van de leeftijd zetten zich daar stofwisselingsresten af, die de functie van de macula kunnen aantasten. Bij een voortgeschreden aandoening worden de gevoelscellen niet optimaal verzorgd waardoor deze kunnen afsterven. Een vroegtijdige ontdekking in combinatie met een passende behandeling kan het gezichtsvermogen redden.

In het gebied van de macula zie je veel gele aanslag (drusen). Dit is het vroege stadium van droge maculadegeneratie.
In het gebied van de macula zie je veel gele aanslag (drusen). Dit is het vroege stadium van droge maculadegeneratie.

Droge en natte maculadegeneratie

Macula degeneratie is een aandoening van het centrale gedeelte van het netvlies, de macula (gele vlek), waardoor de gezichtsscherpte afneemt.

Droge maculadegeneratie

Met ca. 85% komt de droge vorm veruit het vaakst voor. Hierbij verdwijnen na verloop van jaren de lichtgevoelige cellen op het netvlies, waardoor er langzaamaan een verslechtering van het zien optreedt, terwijl de vaardigheid om op leesafstand te zien meestal blijft. Werkzame behandelingsmogelijkheden zijn tot nu toe nog niet bekend.

Zeer uitgesproken laat stadium van droge AMD
Zeer uitgesproken laat stadium van droge AMD

Natte maculadegeneratie

De natte vorm van maculadegeneratie komt aanzienlijk minder vaak voor, maar is veel ingrijpender. Hierbij groeien inferieure bloedvaten in het netvlies. De wanden van de bloedvaten lekken vloeistof en bloeddeeltjes. Hierdoor ontstaat vaak een verlittekening en een vernietiging van de gevoelige zenuwlaag van het netvlies. Door deze vorm kan er binnen een korte tijd een aanzienlijk verlies van het gezichtsvermogen optreden. LMD veroorzaakt geen pijn.

Bloedingen in het gebied van de macula bij natte LMD
Bloedingen in het gebied van de macula bij natte LMD

Zijn er werkzame therapieën voor maculadegeneratie?

De ervaringen van de laatste jaren hebben geleerd, dat er in principe nog verbetering mogelijk is, mits er nog minimale basisfuncties in de bloedvaten aanwezig zijn.

Visualisatie van de lekkende bloedvaten met een fluorescerend contrastmiddel
Visualisatie van de lekkende bloedvaten met een fluorescerend contrastmiddel

De standaardtherapie is een behandeling met injecties (Avastin of Eylea), die kan bijdragen aan een verbetering van het zien. Ook wordt daarmee een vertraging van het verloop van de ziekte bewerkstelligd. Of er op lange termijn stabilisatie mogelijk is, is op dit moment nog niet bekend.

Vragen en antwoorden

Aangezien AMD een chronische ziekte is, zal behandeling met IVOM gedurende een zeer lange periode nodig zijn, soms zelfs levenslang. Zonder therapie bestaat echter het risico van centrale blindheid van het aangetaste oog.

Vóór de behandeling wordt het oog enkele malen gedruppeld met oogdruppels voor een oppervlakkige verdoving (numbing). Hierbij is de pijn van de injectie en de voorafgaande blootstelling aan de desinfectie van het oppervlak minimaal en wordt zeer goed verdragen.

Afhankelijk van de onderliggende ziekte en ook van de respons op eerdere therapieën kunnen verschillende medicijnen worden gebruikt. Avastin, Lucentis, Eylea en Beovu worden gebruikt voor de behandeling van natte LMD. Een lijst van alle mogelijke geneesmiddelen in het kader en hun toepassingsgebieden is hier te vinden.

Bij het begin van de therapie worden 3 injecties gegeven met een interval van een maand. Daarna worden de injecties vaak voortgezet volgens het “Treat & Extend”-schema. Hier wordt het interval tussen de injecties gewijzigd op een patiëntspecifieke en activiteitsgebaseerde basis, teneinde het respectieve interval te kunnen bepalen waarin de macula van de patiënt permanent droog blijft. Volgens de huidige wetenschappelijke kennis is dit de beste manier om het gezichtsvermogen te behouden.

Er zijn risicofactoren die individueel kunnen worden beïnvloed en risicofactoren die niet kunnen worden beïnvloed. Risicofactoren die niet beïnvloedbaar zijn, zijn oudere leeftijd, vrouwelijk geslacht, familiegeschiedenis (genetische predisposities), aderverkalking, blanke huidskleur en blond haar.

Beïnvloedbare risicofactoren zijn onevenwichtige voeding, gebrek aan lichaamsbeweging, roken en overmatige blootstelling aan zonlicht (UV-straling).

Lees meer

Diabetische Netzhautveraenderungen - Maculadegeneratie - Augenärzte Gerl & Kollegen

Diabetes en het oog

Diabetes en het oog, diabetische retinopathie (netvliesaandoening) is vooral een aandoening van de kleine bloedvaten (capillairen) van het netvlies. De

Lees verder »

Table of Contents

Explore
Drag